Jak poprawić krążenie w przypadku unieruchomienia po urazie?
Długotrwałe unieruchomienie kończyny, konieczne w przypadku poważnych jej urazów, może prowadzić m.in. do rozwinięcia się przewlekłej niewydolności żylnej. Jak można temu zapobiec?
Rehabilitacja pourazowa jest niezbędna do całkowitego powrotu do dobrej kondycji zdrowotnej. Jest ona szczególnie ważna w przypadku urazów, których konsekwencją było kilkutygodniowe lub nawet kilkumiesięczne unieruchomienie. Taki stan może doprowadzić nawet do przewlekłej niewydolności żylnej, która jest bezpośrednim skutkiem zastoju krwi w naczyniach krwionośnych. Podstawowym działaniem mającym na celu poprawienie krążenia krwi w przypadku długotrwałego unieruchomienia po urazie jest rehabilitacja, którą można dodatkowo wspomóc środkami przeciwobrzękowymi, lekami poprawiającymi odpływ krwi żylnej, czyli redukującymi ryzyko zastojów krwi w kończynach dolnych, specjalistycznymi masażami, a także odpowiednią dietą.
Unieruchomienie po urazie – o czym należy pamiętać?
Unieruchomienie po urazie, zwłaszcza długotrwałe, stwarza ryzyko wystąpienia wielu powikłań, które niekiedy mogą nieść bardzo poważne konsekwencje dla zdrowia człowieka. Powikłania te mogą obejmować układy: kostny, stawowy, mięśniowy, moczowy, sercowo-naczyniowy i pokarmowy. Wśród najczęstszych powikłań, powstałych w wyniku długotrwałego unieruchomienia, można wyróżnić:
- zanikanie struktur stawowych, czego głównym objawem jest usztywnienie stawów,
- zanikanie mięśni na skutek braku ruchu, infekcje dróg moczowych, które są szczególnie częste wówczas, gdy istnieje konieczność używania np. pieluchomajtek,
- obniżenie poziomu lepkości krwi, czego następstwem są zakrzepy w kończynach dolnych,
- osłabienie układu immunologicznego (odpornościowego),
- odleżyny, czyli głębokie rany na skórze,
- zaburzenia psychiczne: lęk, depresja i agresja1.
Unieruchomienie po urazie – co zrobić, żeby uniknąć przewlekłej niewydolności żylnej?
Podstawowym działaniem mającym na celu leczenie objawowe przewlekłej niewydolności żylnej w przypadku unieruchomienia po urazie jest stosowanie leków poprawiających odpływ krwi żylnej z kończyn dolnych, co zapobiega jej zastojom i wzmacniających ściany naczyń krwionośnych (np. leki zawierające diosminę np. Diosminex Max) lub zastrzyków przeciwzakrzepowych z heparyną oraz szybkie podjęcie rehabilitacji. Część zabiegów rehabilitacyjnych można rozpocząć już w trakcie leczenia. Mowa tu w szczególności o masażach, kinezyterapii i fizykoterapii. Najtrudniej mają osoby, które w wyniku urazu są przykute do łóżka – w takiej sytuacji zaleca się częstą zmianę pozycji (o ile jest to możliwe). Poza tym warto kilka razy dziennie wykonywać proste ćwiczenie polegające na leżeniu na plecach z nogami skierowanymi do góry. Wśród innych metod zapobiegania żylakom można wymienić:
- unikanie nadmiernej ekspozycji na promieniowanie słoneczne, w tym całkowite zrezygnowanie z wizyt w solarium,
- wyeliminowanie używek – papierosów i alkoholu,
- zaprzestanie przyjmowania doustnej antykoncepcji hormonalnej,
- wyeliminowanie ze swojej diety słodyczy, tłustych potraw i ostrych przypraw1.
Poprawa krążenia po długotrwałym unieruchomieniu– niezawodne sposoby Niezawodnym sposobem na poprawę krążenia po długotrwałym unieruchomieniu jest wysiłek fizyczny. Jeśli to możliwe, najlepiej zacząć od gimnastyki, spacerów lub jazdy na rowerze. Należy przy tym uważać, żeby przypadkiem nie odnowić urazu. Poprawie krążenia mogą służyć także masaże stóp i łydek oraz w dalszym ciągu wykonywanie ćwiczenia polegającego na leżeniu na plecach z nogami uniesionymi ku górze. Dobrym sposobem na poprawę krążenia jest także odpowiednia dieta, która powinna być bogata w produkty zbożowe, czosnek, cebulę i ciecierzycę, orzechy (zwłaszcza nerkowca), zupy i buliony mięsne, a także szpinak i fasolę. Dodatkowo można się wspomóc również lekami zawierającymi diosminę, np. preparatem Diosminex, który jest dostępny niemalże w każdej aptece. Diosmina to organiczny związek chemiczny, wykazujący działanie przeciwobrzękowe i przeciwżylakowe2. 1Siedlecka J., Gadzicka E., Szyjkowska A., et. al., Zapobieganie chorobom układu krążenia – program profilaktyczny. Medycyna Pracy. 2017; 68: 757-769. 2Neubaurer-Geryk J., Bieniaszewski L., Przewlekła choroba żylna – patofizjologia, obraz kliniczny i leczenie. Choroby Serca i Naczyń. 2009; 3: 135-141.