Jak rozpoznać pierwsze objawy żylaków nóg?
Żylaki kończyn dolnych są bezpośrednim następstwem zastoju krwi w układzie żył powierzchownych. Świadczą o niewydolności krążenia żylnego, którego przyczyny mogą być zróżnicowane. Czynnikami, które wpływają na postępowanie przewlekłej niewydolności żylnej są m.in. ciąża, siedzący tryb życia (brak ruchu), otyłość. Nie bez znaczenia są także uwarunkowania genetyczne, dojrzały wiek oraz płeć (to w przeważającej mierze kobiety są narażone na PNŻ i jeden z jej objawów, czyli żylaki.
Początki żylaków kończyn dolnych są trudne do rozpoznania, ponieważ pierwsza faza rozwoju choroby zazwyczaj przebiega całkowicie bezobjawowo. Wraz z jej postępem mogą pojawić się takie symptomy jak: obrzęk, uczucie ciężkości nóg, drętwienie i mrowienie, nocne kurcze łydek, ból nóg, co może powodować trudności z poruszaniem.
Początki żylaków – jak powstają?
Żylaki są jedną z postaci klinicznych przewlekłej niewydolności żylnej. Powstają na skutek zastoju krwi w układzie żył powierzchownych, co może być spowodowane różnymi czynnikami. Za żylaki uznaje się obrzęknięte i powiększone naczynia krwionośne (głównie żyły), które mają kolor siny lub fioletowy. Bezpośrednią przyczyną ich powstawania jest dysfunkcja zastawek umiejscowionych w żyłach. Przy prawidłowo funkcjonującym krążeniu kończyn dolnych zastawki te zapobiegają cofaniu się krwi, jednakże w przypadku, gdy są one uszkodzone, następuje refluks, czyli wsteczny przepływ żylny, krew gromadzi się w żyłach, co skutkuje powiększeniem naczynia krwionośnego. Wśród podstawowych czynników powstawania żylaków można wymienić: niewydolność zastawek żylnych, zwiększone ciśnienie w żyłach, uszkodzenie naczyń krwionośnych lub ich niewydolność. Z kolei do najczęstszych czynników zwiększających ryzyko powstawania żylaków można zaliczyć: płeć żeńską, podeszły wiek, żylaki w wywiadzie rodzinnym, nadwagę lub otyłość, siedzący tryb pracy i ciążę1.
Pierwsze objawy żylaków
W początkowej fazie choroby żylaki są trudne do rozpoznania. Rozwijają się one bardzo powoli, a ich pierwszym zwiastunem mogą być pajączki na nogach oraz widoczne pod powierzchnią skóry żyły.
Wśród innych początkowych objawów żylaków można wymienić:
- uczucie ciężkości nóg, które pojawia się zwykle po długotrwałym przebywaniu w jednej pozycji (głównie siedzącej),
- tępy i uporczywy ból kończyn dolnych,
- łagodny obrzęk nóg,
- świąd, który pojawia się głównie w miejscach popękanych naczynek,
- zespół niespokojnych nóg,
- skurcze łydek, które nasilają się głównie w nocy1.
Wraz z rozwojem choroby pojawiają się nowe objawy. Mowa tu przede wszystkim o wyraźnie widocznych żyłach, które są zmienione chorobowo. W dalszej kolejności mogą pojawić się zmiany na skórze, w tym przede wszystkim przebarwienia, wypryski i owrzodzenia. Żylaki nóg – rozpoznanie W celu zdiagnozowania żylaków nóg należy udać się do flebologa, który jest lekarzem wyspecjalizowanym w leczeniu tego typu dolegliwości. Podstawą w rozpoznaniu wszystkich chorób żył jest USG Dopplera, dzięki któremu sprawdzany jest stan zastawek naczyń krwionośnych. W dalszej kolejności można wykonać inne badania diagnostyczne. Mowa tu przede wszystkim o:
- warikografii, polegającej wstrzyknięciu do żył specjalnego środka cieniującego, dzięki któremu można rozpoznać, które z naczyń krwionośnych są powiększone,
- termografii ciekłokrystalicznej, polegającej na nałożeniu na wcześniej przygotowaną stopę pacjenta specjalnych płyt ciekłokrystalicznych, dzięki którym można rozpoznać, które z naczyń krwionośnych są niewydolne,
- flebografii, polegającej na wstrzyknięciu do stopy środka cieniującego, dzięki któremu można zobaczyć stan żył głębokich,
- pletyzmografii, która pozwala na ocenę refluksu żylnego (cofania się krwi). Wykonuje się ją w głównie po operacyjnym leczeniu żylaków2.
Gdy zauważymy u siebie wymienione wyżej pierwsze objawy przewlekłej niewydolności żylnej i odczuwamy dokuczliwe dolegliwości, warto zastosować leki, które wzmacniają ściany naczyń żylnych oraz poprawiają odpływ krwi żylnej z kończyn dolnych, zapobiegając zastojom krwi żylnej. Do takich sprawdzonych leków należy Diosminex, oparty na diosminie, dostępny w aptece bez recepty. 1Jawień A., Grzela T., Epidemiologia przewlekłej niewydolności żylnej. Przewodnik Lekarza. 2004; 8: 73-81. 2Neubaurer-Geryk J., Bieniaszewski L., Przewlekła choroba żylna – patofizjologia, obraz kliniczny i leczenie. Choroby Serca i Naczyń. 2009; 3: 135-141.