Badanie dopplerowskie. Dowiedz się, kiedy nadchodzi czas na zbadanie wydolności żył
Badanie Dopplera to nieinwazyjna, bezbolesna i bezpieczna procedura, która nie wymaga kłucia ani wykorzystania promieni rentgenowskich. Tymczasem ma duże znaczenie diagnostyczne. Kiedy warto się na nie zgłosić? Poznaj kilka informacji na ten temat i sprawdź, w jakich przypadkach zalecane jest badanie dopplerowskie.
Badanie Dopplera a klasyczne USG
Badanie dopplerowskie nieco różni się od zwykłego USG. Wykorzystuje bowiem efekt dźwiękowy (fale akustyczne), który odpowiada przepływowi krwi przez naczynia1. Wariantami tego badania są: Color Doppler (CD, tzw. „kolorowy Doppler”, informuje o prędkości i kierunku przepływu krwi) oraz Power Doppler (PD, „Doppler mocy”, stosowany rzadziej, dostarcza informacji na temat stopnia przepływu krwi). Badanie to ma już długą historię, a jego nazwa pochodzi od nazwiska austriackiego fizyka Johanna Christiana Dopplera, który w 1842 roku odkrył efekt polegający na powstawaniu różnicy częstotliwości wysyłanej przez źródło fali oraz tej, zarejestrowanej przez obserwatora poruszającego się względem źródła fali. W przypadku USG efekt ten dotyczy ultradźwięków2.
USG metodą Dopplera – kiedy jest wskazane?
Ultrasonografia dopplerowska jest przydatna w diagnozowaniu oraz leczeniu chorób naczyniowych. Procedura pozwala na:
- sprawdzenie przepływu krwi w żyłach, tętnicach i sercu, w celu wykrycia różnych problemów zdrowotnych, takich jak choroba naczyń obwodowych (dotyczy m.in. naczyń kończyn dolnych),
- pomoc w wykryciu występowania blaszki miażdżycowej lub zatorów w tętnicach,
- sprawdzenie stanu naczyń krwionośnych w trakcie leczenia,
- wykrycie tętniaka, czyli wypełnionego krwią poszerzenia światła naczynia krwionośnego3.
Nie zawsze jest jednak wykonywane badanie dopplerowskie kończyn. Czasami metodę tę wykorzystuje się np. do wykrycia guzów lub zbadania przepływu krwi przez naczynia w jamie brzusznej3.
Przeważnie na badanie dopplerowskie muszą udać się osoby, u których podejrzewa się lub już są stwierdzone takie problemy zdrowotne, jak:
- miażdżyca tętnic – jeśli dotyczy kończyn dolnych, objawia się kurczami i bólem łydek lub ud, zazwyczaj w trakcie wysiłku fizycznego, towarzyszy jej natomiast bladość i oziębienie kończyny,
- choroba Buergera – jej objawy są podobne, jak w przypadku miażdżycy,
- zakrzepowe zapalenie żył,
- żylaki kończyn dolnych,
- schorzenia reumatyczne (np. zapalenia błony maziowej)1,2
Jak przebiega badanie Dopplera i czy wymaga przygotowań? Jeżeli czeka Cię Doppler kończyn dolnych, nie musisz specjalnie się do niego przygotowywać. Gdy natomiast masz mieć badanie dopplerowskie naczyń w obrębie jamy brzusznej, możesz dostać szczegółowe zalecenia, np. żeby przyjść na czczo. Sama procedura jest bezbolesna i nie wymaga podania znieczulenia. Najpierw musisz przyjąć pozycję leżącą, następnie lekarz pokryje Twoją skórę specjalnym żelem (w przypadku USG nóg – od pachwin po kostki), następnie zaś będzie przesuwał po niej głowicą urządzenia. Wszystko przypomina więc klasyczne badanie USG. Kolorowy Doppler uwidoczni różne zmiany przy pomocy barw i zróżnicowanego nasycenia kolorów, które informują o danej szybkości przepływu krwi. Cała procedura trwa 30-60 minut, w zależności od przypadku. Wyniki badania są dostępne właściwie od razu1,3. Jeśli Twój lekarz zarekomendował Ci USG kończyn dolnych metodą Dopplera – widzisz, że nie ma się czego obawiać. Badanie można wykonywać u osób w różnym wieku, nawet u kobiet ciężarnych, nie powoduje także powikłań1,3. Tymczasem wczesne wykrycie problemów naczyniowych umożliwia szybsze rozpoczęcie leczenia. 1 Maciejewski J. Ultrasonografia (USG) naczyń obwodowych. https://choroby-ukladu-krazenia.mp.pl/badania/154352,ultrasonografia-usg-naczyn-obwodowych Data dostępu: 16.04.2018 2 Jeka S. i wsp. Ultrasonogra a dopplerowska i jej zastosowanie w reumatologii. Acta Bio-Optica et Informatica Medica 2/2012, vol. 18, 83-8 3 What Is a Doppler Ultrasound? https://www.webmd.com/dvt/doppler-ultrasound-what-is-it#1 Data dostępu: 16.04.2018